Hırant KASAPOĞLU/ Auto Show
1-İFLASLAR ARTACAK
Çin iç pazarında süregelen fiyat savaşı ve BYD’nin yeni enerjili NEV araç pazarındaki hegemonyası nedeniyle start-up markaların üçte biri bu yıl yok olacak. Neta, yılın ilk yarısında tarihin sayfaları arasında gömülecek. Hatırlanacağı gibi 2024’te de Jiyue ve HiPhi markaları iflas ederek tarih olmuştu.
2-ELEKTRİKLİ OTOMOBİLLER ARTACAK
NEV otomobil oranı, pazarın yüzde 60’ına ulaşacak. Çin yeni yılı nedeniyle ilk çeyrekte satışlar biraz düşse de, ikinci çeyrekte toparlanma gelecek. Yılın ikinci yarısında satışlar zirveye çıkacak.
3-SAIC, XPENG’İ ALABİLİR
Büyük dağın büyük dumanı olur. Çin oto endüstrisinde, bir zamanların dört büyüklerinden (SAIC, FAW, Changan ve Dongfeng) olan SAIC, son dönemde zor zamanlar yaşıyor çünkü GM, VW gibi joint venture operasyonlarında ve de kendi markalarında satışları düşmeye devam ediyor. Satışları iyi giden tek markası Wuling ama o da düşük fiyatlı, küçük modeller üretiyor ve doğal olarak karlılıkları da düşük. SAIC 2025’te pazara yeni giren, başarılı start-up markalardan satın almalar yaparak satış ve karlılığını artırmaya çalışacak. Xpeng bu start-up’lar arasında ilk sıralarda geliyor. SAIC’in joint venture ortağı VW, zaten Xpeng’de önemli oranda hisseye sahip.
4-ÇİN DEVLETİNİN SAHİP OLDUĞU İŞLETMELERİN BİRLEŞMESİ
Çin oto endüstrinin temellerinin atıldığı yıllarda, endüstrinin gelişmesi için, devletin sahip olduğu işletmeler önemli rol oynamıştı. Artık rekabet şartları değişti. Muhtemelen iyi iş çıkartamayan bazı devlet işletmeleri birleşmeye zorlanacak. Bu aday markalar arasında FAW, Dongfeng, BAIC ve GAC var. Özellikle FAW ve BAIC’in birleşmesi düşen satışları toparlamaya ve NEV araçlarda iş yapacak modeller çıkmasına imkan tanıyabilir.
5-YABANCI ORTAKLI GİRİŞİMLER ÇEKİLECEK
Bu yıl en az 3 yabancı ortaklı girişim joint venture dağılacak. Hyundai, GM, Jaguar, Land Rover ve Ford joint venture’larından dağılma sinyalleri geliyor. Bunda, düşen satışların ve yeteri kadar NEV oranının yakalanamamasının etkisi büyük.
6-JOINT VENTURE FİRMALARI, ÇİN NEV TEKNOLOJİLERİNİ KULLANACAK
Ayakta kalmak isteyen joint venture ortak girişimleri, Çinli NEV teknolojilerine bağımlı hale gelecekler. CATL’ın Bedrock şasi sistemi, Huawei’in Harmony işletim sistemi veya Qiankun’un ADAS sistemleri, Çin NEV pazarında tutunabilmek için faydalı bir yöntem olabilir.
7-LEXUS ÇİN’DE TESLA MODELİNİ KOPYALAYACAK
ABD pazarındaki başarılı Japon markası Lexus, tıpkı Tesla gibi, Şangay’da bir üretim tesisi kurmak için Çin hükümetiyle anlaşmaya varacak. Bu iddialar geçtiğimiz yıl Japon marka tarafından red edilmişti ama 2025’te gerçekleştiğini görebiliriz. Şangay’daki yeni Lexus fabrikasının tamamı markaya ait olacak, tıpkı daha önce Tesla’ya tanınan ayrıcalık gibi olacak. Burada üretilen Lexus’ların yarısı iç pazara, geriye kalanı ise ihracat pazarlarına gidecek. Trump yönetiminin başa geçmesiyle, Kuzey Amerika pazarına gitme şansı ise yok gibi.
8-SATIŞLAR ARTACAK
2025’te Çin, dünyanın en büyük oto pazarlarından biri olmaya devam edecek, 30 milyon araç satılacak. Ayrıca birçok bölgede yükseltilen gümrük tarifelerine rağmen, Çin dünyanın en büyük oto ihracatçısı ülkelerinden biri olmaya da devam edecek, toplam 6,5 milyon Çin otomobili deniz aşırı pazarlara ulaşacak. BYD, 2025’te de Çin’in en büyük oto üreticisi olmaya devam edecek ve 6 milyon araç satacak. Xpeng 400 bin satışı aşacak. Nio bu yıl biraz geriye düşse de yeni ET9 ile karlılığını nihayet artırabilecek. Li Auto 600 bin satışa ulaşsa da, NEV satışları hedeflenen rakamlara ulaşamayacak. Xiaomi, yeni fabrikasının tam kapasiteye ulaşması ve yeni SUV modeli YU7’nin yıl ortasından itibaren tanıtılması ile birlikte satışlarını ikiye katlayacak, muhtemelen yılı 350 bin adetlik satışla, Nio’nun önünde kapatabilir.
9-KATI HAL BATARYALI MODELLER
2025’te yarı katı hal bataryalı modelleri zaten görmeye başlayacağız. Ama yılın sonunda, muhtemelen Guanzghou Fuarı’nda, 2026 model bir araç tam katı hal bataryasıyla tanıtılacak. Hatta yılın ilk yarısında, Nisan ayındaki Şangay fuarında bu aracın konsept hali bile sergilenebilir. İlk katı hal bataryalı aracın SAIC’ten MG markası altında çıkması muhtemel. Öte yandan bu bataryayı geliştirme ve seri olarak üretebilme yarışında Chery ve GAC markalarını da görüyoruz. Aracı ilk pazara verebilen parsayı da götürecek. Katı hal bataryalarının gelmesiyle elektrikli araçlarda tam bir teknolojik evrim yaşanacak.
10-OTONOM SÜRÜŞTE YENİ SEVİYEYE GEÇİLECEK
Birçok Çinli teknoloji firması, yeni ADAS sistemlerini tanıtacak. Bu sistemler park yerinden çıkıştan itibaren, kesintisiz akıllı sürüşü destekleyecek. Bu yeni ADAS’lar yapay zekadan da büyük ölçüde yararlanacak. Muhtemelen Huawei ve Xpeng ilk açıklamayı yapacak markalardan olacak ama yıl sonuna doğru, birçok başka Çinli marka da, araçlarındaki bu akıllı sürüş yeteneğini tanıtabilecek hale gelecek.
